Niemand heeft leren lopen zonder te vallen en weer op te staan. En als we iets hebben gedaan dat niet zo handig was (lees: een fout hebben gemaakt) dan willen we dat graag herstellen. Toch lijkt het alsof het ons steeds minder is toegestaan om fouten te mogen maken. Bestuurders die weg moeten als ze zijn betrapt op fouten (ik zou zeggen: oplossen die puinhoop voor de helft van het geld en pas gaan als je alles hebt hersteld) vrijwilligers die op het sportveld worden afgetuigd als ze -in de ogen van een ander- een foutieve beslissing nemen en leerlingen die al jong leren dat je maar beter in de “plus”groep kunt zitten, want als je veel fouten maakt ben je dus niet zo slim en krijg je verlengde instructie. Onderzoekers denken dat dit mede te maken heeft met ons streven om alles te willen perfectioneren in de “maakbare”samenleving. En dat heeft weer tot gevolg dat steeds meer kinderen en volwassenen in enige mate faalangst ontwikkelen en daardoor eigenlijk niets nieuws willen proberen, omdat ze bang zijn fouten te maken, te falen. Dat zet onze creativiteit, doorzettingsvermogen en dus onze ontwikkeling onder druk.
Fouten maken moet! Er bestaat zelfs een website die zo heet. En als je op de juiste manier met die fouten omgaat, dan biedt het nog meer kansen om tot verbeteringen te komen. Zou toch leuk zijn om op maandagochtend in je klas of op school te komen en als doel van de dag af te spreken “fouten maken moet vandaag, want daarvan gaan we leren!”
Hier volgen de tips:
- Als je denkt dat je fouten maakt “omdat je nu eenmaal niet zo slim bent” (fixed mindset) dan ga je er ook weinig van leren. Als je ervan overtuigd bent dat je jezelf altijd kunt verbeteren (growth mindset), dan helpen fouten je om dat ook daadwerkelijk te doen. Het is belangrijk leerlingen dit te leren. (voor meer informatie hierover: Carol Dweck heeft hier een bijzondere studie naar gedaan)
- Op school zijn we om te leren, niet om te presteren (al doen alle testen ons bijna wat anders geloven). Fouten zijn onderdeel van het leerproces.
- Om van je fouten te leren moet je jezelf de juiste vragen stellen: Wat heb ik hiervan nu geleerd en wat ga ik de volgende keer anders doen. (En als een leerling dat zelf nog niet kan, dan ga je dat als eerste aanleren)
- Beloon juist de inspanning, niet (alleen) het resultaat.
- Geef je leerling de juiste feedback op het juiste moment! (lees ook: Leren zichtbaar maken van John Hattie)
Ter afsluiting een motivatiefilmpje waarin je kunt zien hoe vele bekende mensen faalden en werden afgewezen, maar uiteindelijk successen boekten!
Kwalisite